Yakın zamanda bana Parkinson hastalığı tanısı koyuldu. Doktoruma ne sormalıyım?
Her insan ve her hastalığın seyri farklıdır. Dolayısıyla bilgi düzeyleri ve soracakları sorular da bu doğrultuda farklıdır. Bununla birlikte aşağıda bir sonraki doktor ziyaretinize hazırlanmanıza yardımcı olabilecek soruların bir listesi bulunmaktadır. Kişisel önceliklerinize göre hangi soruları görüşmek istediğinize önceden karar verin. Doktor randevunuza gittiğinizde sormayı unutmamak için bu soruları not etmeniz faydalı olabilir.
Önerilen sorular
- Parkinson hastası olduğumu nereden biliyorsunuz? Başka test yaptırmam gerekiyor mu?
- Parkinson hastalığım ileride nasıl seyredecek?
- Parkinson hastalığı nasıl tedavi edilir? Hastalığımın ilerlemesini yavaşlatmanın yolları var mı?
- Ne sıklıkla randevu almalıyım ve her ziyaretimde sizinle mi yoksa başka bir hekimle mi görüşeceğim?
- Başka hangi meslek grupları semptomlarımın tedavisinde yardımcı olabilir?
- İlaçlarımı nasıl ve ne zaman almalıyım? İlacı yemekten önce mi, yemekle birlikte mi, yoksa yemekler arasında mı almalıyım?
- İlaçların olası yan etkileri nelerdir? Olası yan etkileri önlemek veya tedavi etmek için yapabileceğim bir şey var mı?
- Hangi semptomları veya yan etkileri hemen bildirmeliyim?
- Hastalığımı kontrol altına almak için ilaç kullanmak dışında ne yapabilirim? Yardımcı olabilecek herhangi bir özel terapi, egzersiz veya yaşam tarzı değişikliği var mı?
Uzun süredir Parkinson hastalığı tanısıyla yaşıyorum ve yakında yeni bir doktor randevum var. Nasıl hazırlanabilirim?
Kendiniz ve sizi tedavi eden doktorunuz için randevuya en iyi şekilde hazırlanmak için yapabileceğiniz birkaç şey vardır:
Randevu öncesi
- Randevuyu ilgili tüm taraflar (örneğin olası bir refakatçi) için uygun olan bir zamana ayarlayın.
- Önceden düşünerek doktorunuzla görüşmek istediğiniz hususları yazın. Örneğin:
- titreme, hareketlerde yavaşlama, kas sertliği, denge problemleri/düşmeler gibi rahatsız edici motor semptomlar
- ruh hâlinde değişiklikler, düşünce tarzında değişiklikler, baş dönmesi, uyku bozuklukları, kabızlık veya ağrı gibi motor dışı rahatsız edici semptomlar
- Son randevudan bu yana sağlığınızda meydana gelen değişiklikleri listeleyin. Hastaneye yatma veya acil servise kaldırılma gibi bir durum yaşadınız mı? Ameliyat oldunuz mu?
- Örneğin yürümenizde, günlük işlerle başa çıkmanızda, sesinizin yüksekliğinde veya yutkunma yeteneğinizde değişiklikler varsa bir fizyoterapist, ergoterapist veya bir konuşma terapistinden randevu almanız gerekebilir. Bu konuda doktorunuza danışın!
- Parkinson hastalığı olan kişiler için hangi egzersiz programının uygun olduğu konusunda sorularınız mı var? İhtiyaçlarınız doğrultusunda bir egzersiz programı geliştirebilecek bir fizik tedavi merkezine sevkinizi isteyin.
- Konut veya yaşam durumunuzdaki değişiklikleri not edin.
- Reçeteli ilaçların yeniden sipariş verilmesi gerekip gerekmediğini kontrol edin.
Randevu gününden bir gün önce ve randevu günü
- Aşağıdakilerden hangilerini doktor randevunuza yanınızda getirmeniz gerektiğini düşünün:
- tüm reçeteli ve reçetesiz ilaçları ve gıda takviyelerini kapsayan güncel ilaç listesi (doz ve alım zamanları dahil)
- sağlık sigortası kartı/kimlik kartı
- varsa, sevk formu
- varsa, tıbbi ön bulgular veya konsültasyon mektupları
- ilaç kutusu (ilaçların dışarıdayken de alınabilmesi için)
- Randevunuzun aile hekiminize bildirilmesini istiyorsanız randevuya gelirken aile hekiminin ismini ve iletişim bilgilerini yanınızda getirmeniz gerekmektedir.
Randevu sırasında
- Sorularınızın cevaplarını yazın ve notlar alın veya refakatçinizden bunu sizin için yapmasını isteyin.
- Zor olsa bile hekimlerin sorularını dürüstçe yanıtlayın.
- Randevunun sonunda önerileri ve tamamlayıcı tedavi planlarını anlamış olmanız gerekir. Hâlâ bilgi edinme gereği duyuyorsanız doktorunuzdan açıklama yapmasını isteyin.
- Yeni reçete edilen ilaçlar hakkında bilgi edinin:
- İlacın adı nedir?
- İlaç ne için reçete edilmiş? Başka bir ilacın yerine mi alınacak yoksa diğer ilaçlara ek olarak mı alınacak?
- İlacın dozu nedir ve ilaç hangi sıklıkla alınmalıdır? (Pek çok Parkinson ilacının dozu, yan etkilerden kaçınmak için kademeli olarak yükseltilir. Dozaj programını tam olarak not edin.)
- İlacın etki edip etmediğini ne zaman ve nasıl anlayacaksınız?
- Dikkat etmeniz gereken herhangi bir yaygın veya ciddi yan etki var mı?
- Herhangi bir sorunuz, endişeniz veya yeni bir gelişme olması hâlinde kimi arayacağınızı öğrenin.